K.Adı : 
 Şifre  : 
Üye Ol | Şifremi Unuttum
Facebook
Twitter
Google +
  • AnaSayfa
  • Türkçe
    • Noktalama İşaretleri
    • İmla (Yazım) Kuralları
    • Anlamlarına Göre Sözcükler
    • Sözcüklerin Anlam İlişkileri
    • Ad (İsim)
    • Sıfat
    • Zamir (Adıl)
    • Zarf (Belirteç)
    • Edat (İlgeç)
    • Bağlaç
    • Ünlem
  • Coğrafya
    • Ülkelerin Nüfusları-Başkentleri
    • Ülkelerin Yüzölçümleri
    • Dünyanın En Büyük 100 Şehri
    • Dünyanın En Yüksek Dağları
    • Türkiye'nin En Yüksek Dağları
    • Dünyanın En uzun Nehirleri
    • Türkiye'nin En uzun Nehirleri
  • İl-İlçe
    • En Büyük İller
    • İllerin Nüfusları
    • İller Arası Uzaklık
    • İl-İlçe Uzaklık ve Nüfusları
    • İstanbul İlçeler Arası Uzaklık
  • Nöbetçi  Eczane
  • Sağlık
    • Hastaneler
    • Eczane Liste
    • Nöbetçi Eczane
  • Spor
    • Süper Lig Puan Durumu Fikstür
    • TFF 1.Lig Puan Durumu Fikstür
    • TFF 2.Lig Beyaz Grup Puan Durumu
    • TFF 2.Lig Kırmızı Grup Puan Durumu
    • TFF 3.Lig Birinci Grup Puan Durumu
    • TFF 3.Lig İkinci Grup Puan Durumu
    • TFF 3.Lig Üçüncü Grup Puan Durumu
    • 2024 Avrupa Kupası Eleme Maçları
    • Süper Lig Şampiyon Takımlar ve Yılları
    • Türkiye Kupası Şampiyon Takımlar
    • Gol Kralları Takımların Gol Kral Sayısı
  • İsimler
    • Erkek İsimleri
    • Kadın İsimleri
  • Mutfak
    • Besinlerimiz
    • Kalori Cetveli
    • Pratik Bilgiler
    • Harcanan Kalori
    • Yemek Tarifleri
    • Börek-Tatlı-Kekler
    • Çorba-Pilav-Makarna
    • Bebek Aşı Takvimi
    • Günlük Kalori İhtiyacı
    • Hangi Balık Hangi Ayda Lezzetli
  • Takvim
    • Resmi Tatil Günleri
    • Tarihte Önemli Günler
    • Anma ve Kutlama Günleri
  • Diğerleri
    • Linkler
    • Burçlar
    • Rüyalar
    • Çiçeklerin Dili
    • İdeal Kilo Hesabı
    • Hangi Gün Dogdun
    • Dogum Günü Hesabı
  • Site  Ekle
  • İletişim
DİLBİLGİSİ
 *Noktalama İşaretleri
 *İmla(Yazım) Kuralları
 *Anlamlarına Göre
    Sözcükler

 *Sözcükler arasındaki
    Anlam İlişkileri

SÖZCÜK TÜRLERİ
 *Ad
 *Sıfat
 *Zamir (Adıl)
 *Zarf (Belirteç)
 *Edat (İlgeç)
 *Bağlaç
 *Ünlem
Reklam Alanı
140 X 320

BAĞLAÇLAR

  • Eş görevli sözcük ve sözcük gruplarını, anlamca ilgili cümleleri birbirine bağlayan sözcüklere bağlaç denir.
  • Bağlaçlar da edatlar gibi tek başlarına anlamı olmayan sözcüklerdir.Bağlaçlar her ne kadar cümlede bağlama görevinde kul­lanılsa da sözcükler arasında çeşitli anlam ilgileri de kurarlar.

ÖRNEK:

  • Aslı ile Mehmet en başarılı öğrenci seçildi
  • Öğretmen ve öğrenci eğitim- öğretimin ayrılmaz parçalarıdır.
  • Pek çok kez anlatmıştım; ama sakalımız yok ki dinlesinler.

BAĞLAÇLARIN GÖREVLERİ

  • Bağlaçların iki temel görevi vardır:

1-    Eş görevli sözcükleri birbirine bağlar.

ÖRNEK:

  • Genç kız ile yaşlı adam anlaşamadı.
  • Sizden önce Turgut, Ayşe ve Okan da aynı başarıyı göstermişti. ( Özneleri bağlamış )
  • Annemin ve babamın benim için yaptıklarını asla unutamam. ( Tamlayanları bağlamış )
  • Sıfatlarla zarflardan anlaşılmayan yerler etüt çalışmasında tekrarlanacak. (Yan cümledeki d.t. bağlamış)

2-    Anlamca birbiriyle ilgili en az iki cümleyi birbirine bağlar.

ÖRNEK:

  • Bütün ansiklopedileri taradım; ama istediğiniz bilgileri bulamadım.
  • Dün sabah bize geldi, seni sordu ve hemen gitti.
  • Söyleye söyleye dilimde tüy bitti; nitekim söylediklerimin hepsi doğrulandı.

BAŞLICA BAĞLAÇLAR

  • Ve
  • Veya
  • İle
  • Ki,
  • De,
  • Yahut
  • Veyahut
  • Ama
  • Lakin
  • Fakat
  • Ancak,
  • Yalnız,
  • Meğer
  • Meğerki
  • Meğerse
  • Mademki,
  • Oysa
  • Oysaki
  • Üstelik
  • Hatta
  • Meselâ,
  • Örneğin,
  • Çünkü
  • Hâlbuki
  • Zira
  • Öyle ki,
  • Şöyle ki,
  • Kaldı ki,
  • Demek ki,
  • Elverir ki,
  • Yazık ki,
  • Nasıl ki,
  • Ne var ki,
  • de.....de,
  • ya.....ya,
  • ya.....ya   da,  
  • hem....hem,  
  • Hem... hem de,  
  • ne.....ne,
  • ne.....ne       de,      
  • gerek......gerek,      
  • olsun.......olsun,
  • ister.....ister,  
  • ha......ha

BAĞLAÇ ÇEŞİTLERİ

  • Dilimizdeki bağlaçları cümle içindeki görevleri ve kullanılış amaçlarına göre şöyle sıralayabiliriz:

İLE:
Eş görevli sözcükleri bağlar.

ÖRNEK:

  • Döner ile ayran alabilir miyim?
  • Babadan kalma eski evlerinde teyzesi ile dayısı yaşıyordu.
  • Akşam gelirken iki ekmekle yarım kilo zeytin alır mısın?
  • UYARI : "İle" bağlacının edat olarak kullanıldığı unutulmamalıdır.

 

VE:
Bu bağlaç cümlede eş görevli sözcükleri, anlam yönünden ilişkili sıralı cümleleri bağlar.

I)Eş görevli sözcükleri bağlar.

ÖRNEK:

  • Annaesini ve Ablasını çok seviyor.
  • Herkes kalem ve kâğıtlarını çıkarsın.
  • Birdenbire önümde bir adam ve bir kadın gördüm.
  • Gezgin ve hastabakıcıyı birleştirirseniz,    kişinin alınyazısı çıkar ortaya.

II)          Tamlamaları bağlar.

ÖRNEK:

  • Onun yapıtlarında ilk göze çarpan, doğa ve insan sevgisidir.
  • Bilge'nin ve Şeyma'nın sözlerinde bir art niyet seziyorum.
  • Komşunun bahçesinden gül ve karanfil kokuları geliyordu.

III)         Sıralı cümleleri bağlar.

ÖRNEK:

  • Kolumdan tuttu ve beni tahtaya doğru savurdu.
  • Oradan küçük kolonya şişesini aldı ve oğlunun alnına bolca sürdü.
  • Kır at acı acı kişnedi ve korkuyla şahlandı.

 

NE....NE ( NE......NE DE ):
Dilimizdeki ikilemeli bağlaçlardandır. Cümleleri, görevleri aynı olan öğeleri bağlar. Yüklemi olumlu çekimlenmiş cümleye olumsuz anlam katar.

I)           Görevdeş sözcükleri bağlar.

ÖRNEK:

  • Ne bağ ne bahçe artık bir şeyde gözü yoktu.
  • Gözlerinde ne korku ne de şaşkınlık vardı.
  • Seni ne bugün ne yarın ne de ertesi gün görmek istiyorum.

II)          Karşıt anlamlı sözcükleri bağlar.

ÖRNEK:

  • Ne uzun ne kısa;
  • Ne acemi ne usta;
  • Ne dar ne geniş;
  • Ne güzel ne çirkin.

HA...........HA:
Cümleleri eşitlik veya yaklaşıklık anlamı katarak birbirine bağlar.

ÖRNEK:

  • Ha ahıra girmişim ha onun odasına. (Fark etmez, ahırla onun odası eşit tutulmuş.)
  • Benzinimiz ha bitti ha bitecek. ( Bitmesi çok yakın)
  • Ha kel hasan ha hasan kel.
  • İkisi de ölüm ha benden ayrılmış ha kalbimden bıçaklamış.

AMA, FAKAT, LAKİN, ANCAK, HALBUKİ, NE VAR Kİ, YALNIZ:
Genellikle karşıt yargılı cümleleri bağlarlar

ÖRNEK:

  • Söylediklerimi yazabilirsiniz; ancak bu konudaki sözlerimi çarpıtmadan yazmalısınız.
  • Kendilerini çok uyardım, ama bizi dinleyen kim?
  • Çok çalıştı; lakin başarmasına yetmedi.
  • Bütün bunlar çok güzel; ancak alacak paramız kalmadı.

 

¦ UYARI : "Ancak" sözcüğünün ad, edat ve zarf olarak kullanılabildiği ; "yalnız" sözcüğünün ad, edat, sıfat, zarf olarak kullanılabildiği unutulmamalıdır.

 

ÖRNEK:

  • İki günde bu kadar ancak kazabildik. (Zarf)
  • Böyle evleri ancak onlar alabilirler. (Edat)
  • Sözlükten ancak sözcüğünün anlamına bakarsınız.(Ad)
  • Hep birlikte geleceklerdi; ama o yalnız gelmiş.(Zarf)
  • Bizim apartmanın birinci katındaki yalnız kadının akrabaları gelmiş. ( Sıfat)
  • Dün seni bekledim yalnızlar rıhtımında.

( Ad )

  • Bu olayı yalnız sen çözebilirsin. ( Edat)

 

OYSA, OYSAKİ:
Cümleleri karşıtlık ilgisiyle bağlar.

ÖRNEK:

  • Dışarıda yer yerinden oynuyordu; oysa sen bunları görecek durumda değildin.
  • Kimse onları dinlemiyordu oysaki anlattıkları ne kadar ilgi çekiciydi.
  • Bu yörenin insanları ne kadar tembel; oysa toprakları çok çok verimliydi.
  • Kardeşleri için canını bile vermeye hazırdı; oysa kardeşleri her an onu sömürmeye çalışırdı.

 

GEREK...GEREK , GEREK......GEREKSE ,İSTER.....İSTER:
Sözcükleri sözcük öbeklerini görevdeş unsurları birleştirme, eşitlik, istenileni seçme ilgisiyle bağlar.

ÖRNEK:

  • Gerek Osman Bey gerekse Akın Bey ondan farklı düşünüyordu.
  • Bir gün gerek kendi davranışlarınızı gerek benimkileri daha nesnel değerlendireceksiniz.
  • Tatilde ister test çözün ister konu tekrarı yapın.

ÜSTELİK:
Cümleleri pekiştirme ilgisiyle bağlar.

ÖRNEK:

  • Bu lokantanın yemekleri çok iyi; üstelik çok temiz.
  • Dersleri iyi değil; üstelik sınıftaki arkadaşlarıyla sorunları varmış.

KISACA, YANİ, SÖZÜN KISACASI, ÖZETLE, DEMEK Kİ, ÖYLEYSE, ÖRNEĞİN, MESELA, MEĞER, MEĞERKİ
Bu bağlaçlar açıklama getiren, yargıyı örneklendiren cümle bağlaçlarıdır.
ÖRNEK:

  • Onları görmediniz, demek ki buradan geçmemişler.
  • Müzik dili evrenseldir: yani anlamak için tercümana ihtiyaç duymazsınız.
  • Önüne ne konulsa yiyip bitirirdi, kısacası oburun tekiydi.
  • Günlerdir görüşemiyorduk meğer çok hastaymış.

MADEM, MADEMKİ, ÇÜNKÜ, ZİRA, BUNDAN DOLAYI:
Bu bağlaçlar iki cümleyi açıklama, bir neden belirtme anlamı katarak bağlar.

ÖRNEK:

  • Ona artık katlanacak değilim; zira son yaptıkları affedilecek gibi değil.
  • Çocuklarımla her akşam saatlerce oynardım; çünkü onlarla birlikte olmak tüm sıkıntılarımı unuttururdu.
  • Bu çocuk beni hayata bağlıyor; bundan dolayı sıkıntılara katlanıyor, zalimlere boyun eğiyorum.
  • Mademki beni dinlemeyecektiniz fikrimi niçin soruyorsunuz?

BİLE, DAHİ, DE, İSE, Kİ, HATTA


ÖRNEK:

  • Yemeği çok beğendi hatta iki üç tabak yedi.
  • Bana bağlıdır, dövsem de sövsem de beni bırakmaz.
  • Çok çalışsam bile başaramıyorum.
  • Artık çok pişmanım da dese onu affetmem.
  • Kimse gelmemiş ki derse başlayalım.
  • Onun yaşı büyük ise benim de koskocaman üniversite diplomam var kardeşim.
  • UYARI  :  " İSE "  koşul anlamından uzaklaşırsa bağlaç olur; koşul anlamı taşırsa bağlaç olmaz. Yan cümlecik yapar.

 

ÖRNEK:
Başın ağrıyor ise ilaç verebilirim. ( İlaç verme koşula bağlanmış, bağlaç değil. )
Kızı oldukça başarılı oğlu ise tembel . (Koşuia bağlanmamış bağlaçtır.)
Gıda şirketlerimizde çok zarardayız, otomobil sektöründe ise karen yüksek seviyede

YETERKİ:
Cümleleri, yargıları bir koşula bağlama amacıyla kullanılan bir bağlaçtır.

ÖRNEK:

  • Biz her türlü özveriye hazırız. Yeter ki sen çalış.
  • Biz sana her şey alırız. Yeter ki sen yemeklerini düzenli ye.
  • UYARI:

"DE" ve "Kİ" bağlaçları bağlama görevlerinin dışında cümleye değişik anlam ilgileri katar.

" DE " BAĞLACI:
1-    Bıkkınlık:

ÖRNEK:

  • Çalış da çalış, didin de didin; elimize ne geçti?

2-    Kendisinden önceki söze katılma:

ÖRNEK:

  • Sen de söylediklerimi düşün. Onun çalıştığı gibi Okan da çalışsa.

3-    Süreklilik:

ÖRNEK:

  • Çenesi açılınca konuşur da konuşur.

4-   Azarlama:

ÖRNEK:

  • Sen önce büyüklerinle konuşmayı öğren de tartışmaya sonra katıl.
  • Soruları yanıtla da notu hak et.

5-   Alay- küçümseme:

ÖRNEK:

  • Bu çocuk adam olacak da biz göreceğiz. Üniversite bitecek de işe girecek de borcunu ödeyecek.

6-    Beğenme:

ÖRNEK:

  • Araba da arabaymış hani!
  • Ne doğru karar verdik de bu evi aldık.

7-    Neden sonuç:

ÖRNEK:

  • Tembel tembel yattın da zayıf aldın.

8-    Gözdağı - tehdit:

ÖRNEK:

  • Kapıdan dışarı adımını at da görelim.
  • Bir kişinin bumu kanasın da size neler yapıyorum.

9-    Kendini beğenme:

ÖRNEK:

  • Ben bir kazak öreyim de siz de kazak görün.
  • Ben bir yemek yapayım da parmaklarınızı yiyin.

10- Pekiştirme:

ÖRNEK:

  • Güzel de börekler, tatlılar hazırlamışlardı

11-  Koşul:

ÖRNEK:

  • Sınavlardan önce düzenli ders çalışılır da başarıya ulaşılır.

" Kİ " BAĞLACI:

1-    Neden-sonuç:

ÖRNEK:

  • Bir türlü çenesi durmadı ki azar işitmese.

2-    Pekiştirme:

ÖRNEK:

  • Ben ki sizin için gecem gündüzüme katıyorum.
  • Sen ki bu köyün en deneyimli çobanısın.

 

3-    Soru cümlelerinde kuşku:

ÖRNEK:

  • Konuştuklarımızı duydu mu ki?

4-   Yakınma:

ÖRNEK:

  • Sen beni hiç dinliyor musun ki?
  • Bir bayramda bizi aramıyorsun ki, seni arayalım.

5-    Şaşkınlık;

ÖRNEK:

  • Kapıyı açtım ki karşımda iki koca adam.
  • Mağazada elbiseyi giydim ki eteğinde bir yağ lekesi.

6-    Amaç-sonuç:

ÖRNEK:

  • Testlerinizi evde konu tekrarı yaparak çözün ki konu iyice pekişsin,

 

BİÇİM BAKIMINDAN ( YAPISINA GÖRE ) BAĞLAÇLAR
Biçim bakımından bağlaçları dört öbekte toplayabiliriz.

1-   Yalın bağlaçlar:
Ve, de, ama, ile, bile, eğer, lakin, yani, meğer...

2-   Türemiş bağlaçlar:
Örneğin, üstelik, ancak, kısacası... gibi

3-    Birleşik bağlaçlar:
Oysa, öyleyse, yoksa, halbuki, veyahut, nitekim. mademki, neyse, meğerse... gibi.

4-    Öbekleşmiş bağlaçlar:
Hem.....hem de , ne......ne , ne......ne de ,
ya da , kâh......kâh , gerek....gerek ,

  • Kimi bağlaçlar tamlama veya edat öbeği

biçimindedir:
Bundan dolayı, şu halde, bunu için, buna göre, sözün kısası, bundan başka, o halde...

  • Kimi sözcükler " Ki " bağlacıyla birlikte bağlaç

görevinde kullanılır bunlar da öbekleşmiş bağlaçtır.
Tut ki, farz et ki, kaldı ki, ne var ki, diyelim ki, demek ki, şöyle ki, öyle ki,

  • Kimi bağlaçlar kısa cümlelerin kalıplaşmasından

oluşmuştur.
Gel gelelim, ne de olsa, zorla değil ya, ne bileyim...

  • "    Ki   "   bağlacıyla birleşerek kullanılan şu

bağlaçlar bitişik yazılır:

    • Sanki                         Hâlbuki
    • Oysaki                      Çünkü
    • Meğerki                    Eğerki
    • Belki                         Mademki
    • A.......

Not: Bunların dışında kalanlar ayrı yazılır.

Tweetle

SkyTurks[at]SkyTurks.com
Copyright © 2020-2023 SkyTurks Bilişim Çözümleri